與元九書拼音版、注音及讀音：

文學家：白居易

yǔ yuán jiǔ shū

與元九書

　　 yuè rì，jū yì bái。wēi zhī zú xià: zì zú xià zhé jiāng líng zhì yú jīn，fán wǎng zèng dá shī jǐn bǎi piān。měi shī lái，huò rǔ xù，huò rǔ shū，guān yú juàn shǒu，jiē suǒ yǐ chén gǔ jīn gē shī zhī yì，qiě zì xù wéi wén yīn yuán，yǔ nián yuè zhī yuǎn jìn yě。pū jì shòu zú xià shī，yòu yù zú xià cǐ yì，cháng yù chéng dá lái zhǐ，cū lùn gē shī dà duān，bìng zì shù wéi wén zhī yì，zǒng wèi yī shū，zhì zú xià qián。lèi suì yǐ lái，qiān gù shǎo xiá，jiān yǒu róng xì，huò yù wèi zhī yòu zì sī suǒ chén，yì wú chū zú xià zhī jiàn lín zhǐ fù bà zhě shù sì，zú bù néng chéng jiù qí zhì，yǐ zhì yú jīn。

　　月日，居易白。微之足下：自足下謫江陵至于今，凡枉贈答詩僅百篇。每詩來，或辱序，或辱書，冠于卷首，皆所以陳古今歌詩之義，且自敘為文因緣，與年月之遠近也。仆既受足下詩，又諭足下此意，常欲承答來旨，粗論歌詩大端，并自述為文之意，總為一書，致足下前。累歲已來，牽故少暇，間有容隙，或欲為之；又自思所陳，亦無出足下之見；臨紙復罷者數四，卒不能成就其志，以至于今。

　　 jīn qí zuì xún yáng，chú guàn zhì shí qǐn wài wú yú shì，yīn lǎn zú xià qù tōng zhōu rì suǒ liú xīn jiù wén èr shí liù zhóu，kāi juàn dé yì，hū rú huì miàn，xīn suǒ chù zhě，biàn yù kuài yán，wǎng wǎng zì yí，bù zhī xiāng qù wàn lǐ yě。jì ér fèn fěi zhī qì，sī yǒu suǒ zhuó，suì zhuī jiù qián zhì，miǎn wèi cǐ shū，zú xià xìng shì wèi pū liú yì yī shěng。

　　今俟罪潯陽，除盥櫛食寢外無余事，因覽足下去通州日所留新舊文二十六軸，開卷得意，忽如會面，心所畜者，便欲快言，往往自疑，不知相去萬里也。既而憤悱之氣，思有所濁，遂追就前志，勉為此書，足下幸試為仆留意一省。

　　 fū wén，shàng yǐ，sān cái gè yǒu wén。tiān zhī wén sān guāng shǒu zhī dì zhī wén wǔ cái shǒu zhī rén zhī wén liù jīng shǒu zhī。jiù liù jīng yán，shī yòu shǒu zhī。hé zhě?shèng rén gǎn rén xīn ér tiān xià hé píng。gǎn rén xīn zhě，mò xiān hū qíng，mò shǐ hū yán，mò qiè hū shēng，mò shēn hū yì。shī zhě，gēn qíng，miáo yán，huá shēng，shí yì。shàng zì shèng xián，xià zhì yú ái，wēi jí tún yú，yōu jí guǐ shén。qún fēn ér qì tóng，xíng yì ér qíng yī。wèi yǒu shēng rù ér bù yīngqíng jiāo ér bù gǎn zhě。

　　夫文，尚矣，三才各有文。天之文三光首之；地之文五材首之；人之文《六經》首之。就《六經》言，《詩》又首之。何者？圣人感人心而天下和平。感人心者，莫先乎情，莫始乎言，莫切乎聲，莫深乎義。詩者，根情，苗言，華聲，實義。上自圣賢，下至愚騃，微及豚魚，幽及鬼神。群分而氣同，形異而情一。未有聲入而不應、情交而不感者。

　　 shèng rén zhī qí rán，yīn qí yán，jīng zhī yǐ liù yì yuán qí shēng，wěi zhī yǐ wǔ yīn。yīn yǒu yùn，yì yǒu lèi。yùn xié zé yán shùn，yán shùn zé shēng yì rù lèi jǔ zé qíng jiàn，qíng jiàn zé gǎn yì jiāo。yú shì hū yùn dà hán shēn，guàn wēi dòng mì，shàng xià tōng ér yī qì tài，yōu lè hé ér bǎi zhì xī。wǔ dì sān huáng suǒ yǐ zhí dào ér xíngchuí gǒng ér lǐ zhě，jiē cǐ yǐ wéi dà bǐng，jué cǐ yǐ wéi dà dòu yě。gù wén" yuán shǒu míng，gǔ gōng liáng" zhī gē，zé zhī yú dào chāng yǐ。wén wǔ zǐ luò ruì zhī gē，zé zhī xià zhèng huāng yǐ。yán zhě wú zuì，wén zhě zú jiè，yán zhě wén zhě mò bù liǎng jǐn qí xīn yān。

　　圣人知其然，因其言，經之以六義；緣其聲，緯之以五音。音有韻，義有類。韻協則言順，言順則聲易入；類舉則情見，情見則感易交。于是乎孕大含深，貫微洞密，上下通而一氣泰，憂樂合而百志熙。五帝三皇所以直道而行、垂拱而理者，揭此以為大柄，決此以為大竇也。故聞“元首明，股肱良”之歌，則知虞道昌矣。聞五子洛汭之歌，則知夏政荒矣。言者無罪，聞者足誡，言者聞者莫不兩盡其心焉。

　　 jì zhōu shuāi qín xìng，cǎi shī guān fèi，shàng bù yǐ shī bǔ chá shí zhèng，xià bù yǐ gē xiè dǎo rén qíng。yòng zhì yú chǎn chéng zhī fēng dòng，jiù shī zhī dào quē。yú shí liù yì shǐ zì yǐ。guó fēng biàn wéi sāo cí，wǔ yán shǐ yú sūlǐ。shīsāo jiē bù yù zhě，gè xì qí zhì，fā ér wéi wén。gù hé liáng zhī jù，zhǐ yú shāng bié zé pàn zhī yín，guī yú yuàn sī。páng huáng yì yù，bù xiá jí tā ěr。rán qù shī wèi yuǎn，gěng gài shàng cún。gù xìng lí bié zé yǐn shuāng fú yī yàn wèi yù，fěng jūn zǐ xiǎo rén zé yǐn xiāng cǎo è niǎo wèi bǐ。suī yì lèi bù jù，yóu dé fēng rén zhī shén èr sān yān。yú shí liù yì shǐ quē yǐ。jìnsòng yǐ hái，dé zhě gài guǎ。yǐ kāng lè zhī ào bó，duō nì yú shān shuǐ yǐ yuān míng zhī gāo gǔ，piān fàng yú tián yuán。jiāngbào zhī liú，yòu xiá yú cǐ。rú liáng hóng wǔ yī zhī lì zhě，bǎi wú yī èr。yú shí liù yì jìn wēi yǐ!líng yí zhì yú liángchén jiān，lǜ bù guò cháo fēng xuěnòng huā cǎo ér yǐ。yī!fēng xuě huā cǎo zhī wù，sān bǎi piān zhōng qǐ shě zhī hū?gù suǒ yòng hé rú ěr。shè rú" běi fēng qí liáng"，jiǎ fēng yǐ cì wēi nüè" yǔ xuě fēi fēi"，yīn xuě yǐ mǐn zhēng yì" táng dì zhī huá"，gǎn huá yǐ fěng xiōng dì" cǎi cǎi fú yǐ"，měi cǎo yǐ lè yǒu zi yě。jiē xīng fā yú cǐ ér yì guī yú bǐ。fǎn shì zhě，kě hū zāi!rán zé" yú xiá sàn chéng qǐ，chéng jiāng jìng rú liàn"，" guī huā xiān wěi lù，bié yè zhà cí fēng" zhī shén，lì zé lì yǐ，wú bù zhī qí suǒ fěng yān。gù pū suǒ wèi cháo fēng xuěnòng huā cǎo ér yǐ。yú shí liù yì jǐn qù yǐ。

　　洎周衰秦興，采詩官廢，上不以詩補察時政，下不以歌泄導人情。用至于諂成之風動，救失之道缺。于時六義始剚矣。《國風》變為《騷辭》，五言始于蘇、李?！对姟?、《騷》皆不遇者，各系其志，發而為文。故河梁之句，止于傷別；澤畔之吟，歸于怨思。彷徨抑郁，不暇及他耳。然去《詩》未遠，梗概尚存。故興離別則引雙鳧一雁為喻，諷君子小人則引香草惡鳥為比。雖義類不具，猶得風人之什二三焉。于時六義始缺矣。晉、宋已還，得者蓋寡。以康樂之奧博，多溺于山水；以淵明之高古，偏放于田園。江、鮑之流，又狹于此。如梁鴻《五噫》之例者，百無一二。于時六義浸微矣！陵夷至于梁、陳間，率不過嘲風雪、弄花草而已。噫！風雪花草之物，三百篇中豈舍之乎？顧所用何如耳。設如“北風其涼”，假風以刺威虐；“雨雪霏霏”，因雪以愍征役；“棠棣之華”，感華以諷兄弟；“采采芣苡”，美草以樂有子也。皆興發于此而義歸于彼。反是者，可乎哉！然則“余霞散成綺，澄江凈如練”，“歸花先委露，別葉乍辭風”之什，麗則麗矣，吾不知其所諷焉。故仆所謂嘲風雪、弄花草而已。于時六義盡去矣。

　　 táng xìng èr bǎi nián，qí jiān shī rén bù kě shèng shǔ。suǒ kě jǔ zhě，chén zǐ áng yǒu gǎn yù shī èr shí shǒu，bào fáng gǎn xīng shī shí wǔ piān。yòu shī zhī háo zhě，shì chēng lǐdù。lǐ zhī zuò，cái yǐ!qí yǐ!rén bù dài yǐ!suǒ qí fēng yǎ bǐ xīng，shí wú yī yān。dù shī zuì duō，kě chuán zhě qiān yú shǒu。zhì yú guàn chuān gǔ jīn，luó lǚ gé lǜ，jǐn gōng jǐn shàn，yòu guò yú lǐ yān。rán cuō qí xīn ānshí háotóng guān lìlú zi guānhuā mén zhī zhāng，" zhū mén jiǔ ròu chòu，lù yǒu dòng sǐ gǔ" zhī jù，yì bù guò shí sān sì。dù shàng rú cǐ，kuàng bù dài dù zhě hū?pū cháng tòng shī dào bēng huài，hū hū fèn fā，huò fèi shí chuò qǐn，bù liàng cái lì，yù fú qǐ zhī。jiē hū!shì yǒu dà miù zhě，yòu bù kě yī èr ér yán，rán yì bù néng bù cū chén yú zuǒ yòu。

　　唐興二百年，其間詩人不可勝數。所可舉者，陳子昂有《感遇詩》二十首，鮑防《感興詩》十五篇。又詩之豪者，世稱李、杜。李之作，才矣！奇矣！人不迨矣！索其風雅比興，十無一焉。杜詩最多，可傳者千余首。至于貫穿古今，覙縷格律，盡工盡善，又過于李焉。然撮其《新安》、《石壕》、《潼關吏》、《蘆子關》、《花門》之章，“朱門酒肉臭，路有凍死骨”之句，亦不過十三四。杜尚如此，況不迨杜者乎？仆常痛詩道崩壞，忽忽憤發，或廢食輟寢，不量才力，欲扶起之。嗟乎！事有大謬者，又不可一二而言，然亦不能不粗陳于左右。

　　 pū shǐ shēng liù qī yuè shí，rǔ mǔ bào nòng yú shū píng xià，yǒu zhǐ" zhī" zì" wú" zì shì pū zhě，pū kǒu wèi néng yán，xīn yǐ mò shí。hòu yǒu wèn cǐ èr zì zhě，suī bǎi shí qí shì，ér zhǐ zhī bù chà。zé zhī pū sù xí zhī yuán，yǐ zài wén zì zhōng yǐ。jí wǔ liù suì，biàn xué wèi shī。jiǔ suì ān shí shēng yùn。shí wǔ liù，shǐ zhī yǒu jìn shì，kǔ jié dú shū。èr shí yǐ lái，zhòu kè fù，yè kè shū，jiān yòu kè shī，bù huáng qǐn xī yǐ。yǐ zhì yú kǒu shé chéng chuāng，shǒu zhǒu chéng zhī。jì zhuàng ér fū gé bù fēng yíng，wèi lǎo ér chǐ fā zǎo shuāi bái mào mào rán rú fēi yíng chuí zhū zài móu zǐ zhōng zhě，dòng yǐ wàn shù，gài yǐ kǔ xué lì wén zhī suǒ zhì，yòu zì bēi。

　　仆始生六七月時，乳母抱弄于書屏下，有指“之”字、“無”字示仆者，仆口未能言，心已默識。后有問此二字者，雖百十其試，而指之不差。則知仆宿習之緣，已在文字中矣。及五六歲，便學為詩。九歲諳識聲韻。十五六，始知有進士，苦節讀書。二十已來，晝課賦，夜課書，間又課詩，不遑寢息矣。以至于口舌成瘡，手肘成胝。既壯而膚革不豐盈，未老而齒發早衰白；瞀瞀然如飛蠅垂珠在眸子中者，動以萬數，蓋以苦學力文之所致，又自悲。

　　 jiā pín duō gù，èr shí qī fāng cóng xiāng fù。jì dì zhī hòu，suī zhuān yú kē shì，yì bù fèi shī。jí shòu jiào shū láng shí，yǐ yíng sān sì bǎi shǒu。huò chū shì jiāo yǒu rú zú xià bèi，jiàn jiē wèi zhī gōng，qí shí wèi kuī zuò zhě zhī yù ěr。zì dēng zhāo lái，nián chǐ jiàn zhǎng，yuè shì jiàn duō。měi yú rén yán，duō xún shí wù měi dú shū shǐ，duō qiú lǐ dào。shǐ zhī wén zhāng hé wéi shí ér zhe，gē shī hé wéi shì ér zuò。shì shí huáng dì chū jí wèi，zǎi fǔ yǒu zhèng rén，lǚ jiàng xǐ shū，fǎng rén jí bìng。

　　家貧多故，二十七方從鄉賦。既第之后，雖專于科試，亦不廢詩。及授校書郎時，已盈三四百首?；虺鍪窘挥讶缱阆螺?，見皆謂之工，其實未窺作者之域耳。自登朝來，年齒漸長，閱事漸多。每與人言，多詢時務；每讀書史，多求理道。始知文章合為時而著，歌詩合為事而作。是時皇帝初即位，宰府有正人，屢降璽書，訪人急病。

　　 pū dāng cǐ rì，zhuó zài hàn lín，shēn shì jiàn guān，yuè qǐng jiàn zhǐ。qǐ zòu zhī jiān，yǒu kě yǐ jiù jì rén bìng，bì bǔ shí quē，ér nán yú zhǐ yán zhě，zhé yǒng gē zhī，yù shāo shāo jìn wén yú shàng。shàng yǐ guǎng chén tīng，fù yōu qín cì yǐ chóu ēn jiǎng，sāi yán zé xià yǐ fù wú píng shēng zhī zhì。qǐ tú zhì wèi jiù ér huǐ yǐ shēng，yán wèi wén ér bàng yǐ chéng yǐ!

　　仆當此日，擢在翰林，身是諫官，月請諫紙。啟奏之間，有可以救濟人病，裨補時闕，而難于指言者，輒詠歌之，欲稍稍進聞于上。上以廣宸聽，副憂勤；次以酬恩獎，塞言責；下以復吾平生之志。豈圖志未就而悔已生，言未聞而謗已成矣！

　　 yòu qǐng wèi zuǒ yòu zhōng yán zhī。fán wén pū hè yǔ shī，zhòng kǒu jí jí，yǐ wéi fēi yí yǐ wén pū kū kǒng kān shī，zhòng miàn mò mò，jǐn bù yuè yǐ wén qín zhōng yín，zé quán háo guì jìn zhě，xiāng mù ér biàn sè yǐ wén dēng lè yóu yuán jì zú xià shī，zé zhí zhèng bǐng zhě è wàn yǐ wén sù zǐ gé cūn shī，zé wò jūn yào zhě qiè chǐ yǐ!dà shuài rú cǐ，bù kě biàn jǔ。bù xiāng yǔ zhě，hào wèi gū yù，hào wèi dǐ jié，hào wèi shàn bàng。gǒu xiāng yǔ zhě，zé rú niú sēng rú zhī jiè yān。nǎi zhì gǔ ròu qī nú，jiē yǐ wǒ wèi fēi yě。qí bù wǒ fēi zhě，jǔ shì bù guò sān liǎng rén。yǒu dèng fáng zhě，jiàn pū shī ér xǐ，wú hé fáng sǐ。yǒu táng qú zhě，jiàn pū shī ér qì，wèi jǐ ér qú sǐ。qí yú jí zú xià。zú xià yòu shí nián lái kùn zhì ruò cǐ。wū hū!qǐ liù yì sì shǐ zhī fēng，tiān jiàng pò huài，bù kě zhī chí yé?yì yòu bù zhī tiān yì bù yù shǐ xià rén bìng kǔ wén yú shàng yé?bù rán，hé yǒu zhì yú shī zhě，bù lì ruò cǐ zhī shén yě!rán pū yòu zì sī guān dōng yī nán zǐ ěr，chú dú shū zhǔ wén wài，qí tā měng rán wú zhī，nǎi zhì shū huà qí bó，kě yǐ jiē qún jū zhī huān zhě，yī wú tōng xiǎo，jí qí yú zhuō kě zhī yǐ!chū yīng jìn shì shí，zhōng cháo wú sī má zhī qīn，dá guān wú bàn miàn zhī jiù cè jiǎn bù yú lì zú zhī tú，zhāng kōng quán yú zhàn wén zhī chǎng。shí nián zhī jiān，sān dēng kē dì，míng luò zhòng ěr，jī shēng qīng guàn，chū jiāo xián jùn，rù shì miǎn liú。shǐ dé míng yú wén zhāng，zhōng dé zuì yú wén zhāng，yì qí yí yě。

　　又請為左右終言之。凡聞仆《賀雨詩》，眾口籍籍，以為非宜矣；聞仆《哭孔戡詩》，眾面脈脈，盡不悅矣；聞《秦中吟》，則權豪貴近者，相目而變色矣；聞《登樂游園》寄足下詩，則執政柄者扼腕矣；聞《宿紫閣村》詩，則握軍要者切齒矣！大率如此，不可遍舉。不相與者，號為沽譽，號為詆訐，號為訕謗。茍相與者，則如牛僧孺之誡焉。乃至骨肉妻孥，皆以我為非也。其不我非者，舉世不過三兩人。有鄧魴者，見仆詩而喜，無何魴死。有唐衢者，見仆詩而泣，未幾而衢死。其余即足下。足下又十年來困躓若此。嗚呼！豈六義四始之風，天將破壞，不可支持耶？抑又不知天意不欲使下人病苦聞于上耶？不然，何有志于詩者，不利若此之甚也！然仆又自思關東一男子耳，除讀書屬文外，其他懵然無知，乃至書畫棋博，可以接群居之歡者，一無通曉，即其愚拙可知矣！初應進士時，中朝無緦麻之親，達官無半面之舊；策蹇步于利足之途，張空拳于戰文之場。十年之間，三登科第，名落眾耳，跡升清貫，出交賢俊，入侍冕旒。始得名于文章，終得罪于文章，亦其宜也。

　　 rì zhě wén qīn yǒu jiān shuō，lǐlì bù jǔ xuǎn rén，duō yǐ pū sī shì fù pàn wéi zhǔn de。qí yú shī jù，yì wǎng wǎng zài rén kǒu zhōng。pū nǜ rán zì kuì，bù zhī xìn yě。jí zài lái cháng ān，yòu wén yǒu jūn shǐ gāo xiá yù zhě，yù pìn chàng jì，jì dà kuā yuē:" wǒ sòng dé bái xué shì cháng hèn gē，qǐ tóng tā zāi?" yóu shì zēng jià。yòu zú xià shū yún: dào tōng zhōu rì，jiàn jiāng guǎn zhù jiān yǒu tí pū shī zhě。hé rén zāi?yòu zuó guò hàn nán rì，shì yù zhǔ rén jí zhòng yú lè，tā bīn zhū jì jiàn pū lái，zhǐ ér xiāng gù yuē: cǐ shì qín zhōng yíncháng hèn gē zhǔ ěr。zì cháng ān dǐ jiāng xī sān sì qiān lǐ，fán xiāng xiàofó sìnì lǚxíng zhōu zhī zhōng，wǎng wǎng yǒu tí pū shī zhě shì shùsēng túshuāng fùchǔ nǚ zhī kǒu，měi yǒu yǒng pū shī zhě。cǐ chéng diāo zhuàn zhī xì，bù zú wèi duō，rán jīn shí sú suǒ zhòng，zhèng zài cǐ ěr。suī qián xián rú yuānyún zhě，qián bèi rú lǐdù zhě，yì wèi néng wàng qíng yú qí jiān。

　　日者聞親友間說，禮、吏部舉選人，多以仆私試賦判為準的。其余詩句，亦往往在人口中。仆恧然自愧，不之信也。及再來長安，又聞有軍使高霞寓者，欲聘倡妓，妓大夸曰：“我誦得白學士《長恨歌》，豈同他哉？”由是增價。又足下書云：到通州日，見江館柱間有題仆詩者。何人哉？又昨過漢南日，適遇主人集眾娛樂，他賓諸妓見仆來，指而相顧曰：此是《秦中吟》、《長恨歌》主耳。自長安抵江西三四千里，凡鄉校、佛寺、逆旅、行舟之中，往往有題仆詩者；士庶、僧徒、孀婦、處女之口，每有詠仆詩者。此誠雕篆之戲，不足為多，然今時俗所重，正在此耳。雖前賢如淵、云者，前輩如李、杜者，亦未能忘情于其間。

　　 gǔ rén yún:" míng zhě gōng qì，bù kě duō qǔ。" pū shì hé zhě，qiè shí zhī míng yǐ duō。jì qiè shí míng，yòu yù qiè shí zhī fù guì，shǐ jǐ wèi zào wù zhě，kěn jiān yǔ zhī hū?jīn zhī tún qióng，lǐ gù rán yě。kuàng shī rén duō jiǎn，rú chén zǐ ángdù fǔ，gè shòu yī shí yí，ér tún bō zhì sǐ。mèng hào rán bèi bù jí yī mìng，qióng cuì zhōng shēn。jìn rì mèng jiāo liù shí，zhōng shì xié lǜ zhāng jí wǔ shí，wèi lí yī tài zhù。bǐ hé rén zāi!kuàng pū zhī cái yòu bù dài bǐ。jīn suī zhé zuǒ yuǎn jùn，ér guān pǐn zhì dì wǔ，yuè fèng sì wǔ wàn，hán yǒu yī，jī yǒu shí，gěi shēn zhī wài，shī jí jiā rén。yì kě wèi bù fù bái shì zi yǐ。wēi zhī，wēi zhī!wù niàn wǒ zāi!

　　古人云：“名者公器，不可多取?！逼褪呛握撸`時之名已多。既竊時名，又欲竊時之富貴，使己為造物者，肯兼與之乎？今之屯窮，理固然也。況詩人多蹇，如陳子昂、杜甫，各授一拾遺，而屯剝至死。孟浩然輩不及一命，窮悴終身。近日孟郊六十，終試協律；張籍五十，未離一太祝。彼何人哉！況仆之才又不迨彼。今雖謫佐遠郡，而官品至第五，月俸四五萬，寒有衣，饑有食，給身之外，施及家人。亦可謂不負白氏子矣。微之，微之！勿念我哉！

　　 pū shù yuè lái，jiǎn tǎo náng zhì zhōng，dé xīn jiù shī，gè yǐ lèi fēn，fēn wéi juǎn mù。zì shí yí lái，fán suǒ yù suǒ gǎn，guān yú měi cì xìng bǐ zhě yòu zì wǔ dé zhì yuán hé，yīn shì lì tí，tí wèi" xīn yuè fǔ" zhě，gòng yī bǎi wǔ shí shǒu，wèi zhī quot fěng yù shī quot。yòu huò tuì gōng dú chǔ，huò yí dòng bìng xián jū，zhī zú bǎo hé，yín wán xìng qíng zhě yī bǎi shǒu，wèi zhī" xián shì shī"。yòu yǒu shì wù qiān yú wài，qíng lǐ dòng yú nèi，suí gǎn yù ér xíng yú tàn yǒng zhě yī bǎi shǒu，wèi zhī" gǎn shāng shī"。yòu yǒu wǔ yánqī yáncháng jùjué jù，zì yī bǎi yùn zhì liǎng bǎi yùn zhě sì bǎi yú shǒu，wèi zhī" zá lǜ shī"。fán wèi shí wǔ juǎn，yuē bā bǎi shǒu。yì shí xiāng jiàn，dāng jìn zhì yú zhí shì。

　　仆數月來，檢討囊帙中，得新舊詩，各以類分，分為卷目。自拾遺來，凡所遇所感，關于美刺興比者；又自武德至元和，因事立題，題為“新樂府”者，共一百五十首，謂之"諷諭詩"。又或退公獨處，或移動病閑居，知足保和，吟玩性情者一百首，謂之”閑適詩“。又有事物牽于外，情理動于內，隨感遇而形于嘆詠者一百首，謂之”感傷詩“。又有五言、七言、長句、絕句，自一百韻至兩百韻者四百余首，謂之”雜律詩“。凡為十五卷，約八百首。異時相見，當盡致于執事。

　　 wēi zhī，gǔ rén yún:" qióng zé dú shàn qí shēn，dá zé jiān jì tiān xià。" pū suī bù xiào，cháng shī cǐ yǔ。dà zhàng fū suǒ shǒu zhě dào，suǒ dài zhě shí。shí zhī lái yě，wèi yún lóng，wèi fēng péng，bó rán tū rán，chén lì yǐ chū shí zhī bù lái yě，wèi wù bào，wèi míng hóng，jì xī liáo xī，fèng shēn ér tuì。jìn tuì chū chǔ，hé wǎng ér bù zì dé zāi!gù pū zhì zài jiān jì，xíng zài dú shàn，fèng ér shǐ zhōng zhī zé wèi dào，yán ér fā míng zhī zé wèi shī。wèi zhī fěng yù shī，jiān jì zhī zhì yě wèi zhī xián shì shī，dú shàn zhī yì yě。gù lǎn pū shī zhě，zhī pū zhī dào yān。qí yú zá lǜ shī，huò yòu yú yī shí yī wù，fā yú yī xiào yī yín，shuài rán chéng zhāng，fēi píng shēng suǒ shàng zhě，dàn yǐ qīn péng hé sàn zhī jì，qǔ qí shì hèn zuǒ huān，jīn quán cì zhī jiān，wèi néng shān qù。tā shí yǒu wéi wǒ biān jí sī wén zhě，lüè zhī kě yě。

　　微之，古人云：“窮則獨善其身，達則兼濟天下。”仆雖不肖，常師此語。大丈夫所守者道，所待者時。時之來也，為云龍，為風鵬，勃然突然，陳力以出；時之不來也，為霧豹，為冥鴻，寂兮寥兮，奉身而退。進退出處，何往而不自得哉！故仆志在兼濟，行在獨善，奉而始終之則為道，言而發明之則為詩。謂之諷諭詩，兼濟之志也；謂之閑適詩，獨善之義也。故覽仆詩者，知仆之道焉。其余雜律詩，或誘于一時一物，發于一笑一吟，率然成章，非平生所尚者，但以親朋合散之際，取其釋恨佐歡，今銓次之間，未能刪去。他時有為我編集斯文者，略之可也。

　　 wēi zhī，fū guì ěr jiàn mù，róng gǔ lòu jīn，rén zhī dà qíng yě。pū bù néng yuǎn zhēng gǔ jiù，rú jìn suì wéi sū zhōu gē xíng，cái lì zhī wài，pō jìn xìng fěng qí wǔ yán shī，yòu gāo yǎ xián dàn，zì chéng yī jiā zhī tǐ，jīn zhī bǐng bǐ zhě shuí néng jí zhī?rán dāng sū zhōu zài shí，rén yì wèi shén ài zhòng，bì dài shēn hòu，rén shǐ guì zhī。jīn pū zhī shī，rén suǒ ài zhě，xī bù guò zá lǜ shī yǔ cháng hèn gē yǐ xià ěr。shí zhī suǒ zhòng，pū zhī suǒ qīng。zhì yú fěng yù zhě，yì jī ér yán zhì xián shì zhě，sī dàn ér cí yū。yǐ zhì hé yū，yí rén zhī bù ài yě。jīn suǒ ài zhě，bìng shì ér shēng，dú zú xià ěr。rán bǎi qiān nián hòu，ān zhī fù wú rú zú xià zhě chū，ér zhī ài wǒ shī zāi?gù zì bā jiǔ nián lái，yǔ zú xià xiǎo tōng zé yǐ shī xiāng jiè，xiǎo qióng zé yǐ shī xiāng miǎn，suǒ jū zé yǐ shī xiāng wèi，tóng chǔ zé yǐ shī xiāng yú。zhī wú zuì wú，lǜ yǐ shī yě。

　　微之，夫貴耳賤目，榮古陋今，人之大情也。仆不能遠征古舊，如近歲韋蘇州歌行，才麗之外，頗近興諷；其五言詩，又高雅閑淡，自成一家之體，今之秉筆者誰能及之？然當蘇州在時，人亦未甚愛重，必待身后，人始貴之。今仆之詩，人所愛者，悉不過雜律詩與《長恨歌》已下耳。時之所重，仆之所輕。至于諷諭者，意激而言質；閑適者，思澹而辭迂。以質合迂，宜人之不愛也。今所愛者，并世而生，獨足下耳。然百千年后，安知復無如足下者出，而知愛我詩哉？故自八九年來，與足下小通則以詩相戒，小窮則以詩相勉，索居則以詩相慰，同處則以詩相娛。知吾罪吾，率以詩也。

　　 rú jīn nián chūn yóu chéng nán shí，yǔ zú xià mǎ shàng xiàng xì，yīn gè sòng xīn yàn xiǎo lǜ，bù zá tā piān，zì huáng zǐ bēi guī zhāo guó lǐ，dié yín dì chàng，bù jué shēng zhě èr shí lǐ yú。pānlǐ zài bàng，wú suǒ cuò kǒu。zhī wǒ zhě yǐ wéi shī xiān，bù zhī wǒ zhě yǐ wéi shī mó。hé zé?láo xīn líng，yì shēng qì，lián cháo jiē xī，bù zì zhī qí kǔ，fēi mó ér hé?ǒu tóng rén dāng měi jǐng，huò huā shí yàn bà，huò yuè yè jiǔ hān，yī yǒng yī yín，bù jué lǎo zhī jiāng zhì。suī cān luán hèyóu péng yíng zhě zhī shì，wú yǐ jiā yú cǐ yān，yòu fēi xiān ér hé?wēi zhī，wēi zhī!cǐ wú suǒ yǐ yǔ zú xià wài xíng háituō zōng jīào xuān dǐngqīng rén huán zhě，yòu yǐ cǐ yě。

　　如今年春游城南時，與足下馬上相戲，因各誦新艷小律，不雜他篇，自皇子陂歸昭國里，迭吟遞唱，不絕聲者二十里余。攀、李在傍，無所措口。知我者以為詩仙，不知我者以為詩魔。何則？勞心靈，役聲氣，連朝接夕，不自知其苦，非魔而何？偶同人當美景，或花時宴罷，或月夜酒酣，一詠一吟，不覺老之將至。雖驂鸞鶴、游蓬瀛者之適，無以加于此焉，又非仙而何？微之，微之！此吾所以與足下外形骸、脫蹤跡、傲軒鼎、輕人寰者，又以此也。

　　 dāng cǐ zhī shí，zú xià xìng yǒu yú lì，qiě yù yǔ pū xī suǒ huán wǎng zhōng shī，qǔ qí yóu zhǎng zhě，rú zhāng shí bā gǔ yuè fǔ，lǐ èr shí xīn gē xíng，lúyáng èr mì shū lǜ shī，dòu qīyuán bā jué jù，bó sōu jīng duō，biān ér cì zhī，hào wèi yuán bái wǎng huán jí。zhòng jūn zǐ dé nǐ yì yú cǐ zhě，mò bù yǒng yuè xīn xǐ，yǐ wéi shèng shì。jiē hū!yán wèi zhōng ér zú xià zuǒ zhuǎn，bù shù yuè ér pū yòu jì xíng，xīn qī suǒ rán，hé rì chéng jiù?yòu kě wèi zhī tài xī yǐ!

　　當此之時，足下興有余力，且欲與仆悉索還往中詩，取其尤長者，如張十八古樂府，李二十新歌行，盧、楊二秘書律詩，竇七、元八絕句，博搜精掇，編而次之，號為《元白往還集》。眾君子得擬議于此者，莫不踴躍欣喜，以為盛事。嗟乎！言未終而足下左轉，不數月而仆又繼行，心期索然，何日成就？又可為之太息矣！

　　 pū cháng yǔ zú xià，fán rén wéi wén，sī yú zì shì，bù rěn yú gē jié，huò shī yú fán duō。qí jiān yán chī，yì yòu zì huò。bì dài jiāo yǒu yǒu gōng jiàn wú gū xī zhě，tǎo lùn ér xuē duó zhī，rán hòu fán jiǎn dāng fǒu，dé qí zhōng yǐ。kuàng pū yǔ zú xià，wéi wén yóu huàn qí duō。jǐ shàng bìng，kuàng tā rén hū?jīn qiě gè zuǎn shī bǐ，cū wèi juàn dì，dài yǔ zú xià xiāng jiàn rì，gè chū suǒ yǒu，zhōng qián zhì yān。yòu bù zhī xiāng yù shì hé nián，xiāng jiàn shì hé dì，kè rán ér zhì，zé rú zhī hé?wēi zhī zhī wǒ xīn zāi!

　　仆常語足下，凡人為文，私于自是，不忍于割截，或失于繁多。其間妍媸，益又自惑。必待交友有公鑒無姑息者，討論而削奪之，然后繁簡當否，得其中矣。況仆與足下，為文尤患其多。己尚病，況他人乎？今且各纂詩筆，粗為卷第，待與足下相見日，各出所有，終前志焉。又不知相遇是何年，相見是何地，溘然而至，則如之何？微之知我心哉！

　　 xún yáng là yuè，jiāng fēng kǔ hán，suì mù xiān huān，yè zhǎng shǎo shuì。yǐn bǐ pù zhǐ，qiǎo rán dēng qián，yǒu niàn zé shū，yán wú quán cì。wù yǐ fán zá wèi juàn，qiě yǐ dài yī xī zhī huà yán yě。

　　潯陽臘月，江風苦寒，歲暮鮮歡，夜長少睡。引筆鋪紙，悄然燈前，有念則書，言無銓次。勿以繁雜為倦，且以代一夕之話言也。

　　 jū yì zì xù rú cǐ，wén shì yǐ wéi xìn rán。

　　居易自敘如此，文士以為信然。